Artikel geschreven door Peggie Breitbarth voor het vakblad keramiek 2007

"Duet in klei"

Wat brengt twee keramisten ertoe een duet in klei gestalte te geven ?
Voor Margreet Hajee (Deventer, www.margreethajee.nl) en Annet van der Kamp (Zwolle, www.artkamp.nl) was het de uitnodiging voor de jubileumtentoonstelling, zomer 2006, van Historisch museum het Palthehuis te Oldenzaal. Dertien keramisten kregen het verzoek te reageren op de collectie. Voor Margreet en Annet stond al gauw vast dat ze het samen zouden aanpakken en dat het in en om de keuken zou moeten gebeuren. Op zo'n moment ontstaat er een wisselwerking. Organisatoren putten uit hun kennis en bedenken waar zij meer informatie zouden kunnen vinden. En de beide kunstenaars gingen aan de slag.

Hoewel hun vrije werk behoorlijk verschilt, besloten zij zich voor deze gelegenheid op elkaars werkwijze, kleurgebruik en idioom te richten . Uitgaande van het kaststel en de symmetrie die daarmee gepaard gaat, maakte Annet voor de kast in de hal (titel: "Flierefluiters") een middenstuk, bracht dat naar het atelier". Ook ontstonden er zomaar hondenkopjes: kopjes van heel fijn aardewerk die zowel hond als drinkkommetje zijn. Met een lief snuitje en gespitste oren. Verfijnd en gedecoreerd in zacht, dromerig blauw: het handschrift van Annet.
Maar ook Margreets inbreng loog er niet om. Zij is meer het Pippi Langkous type, met vrolijke, gedurfde vormen en felle, levenslustige kleuren. Haar honden tronen hoog boven op de kast, lijken verwant aan Snoopy. Eigenwijs en stoer en daarmee ook wel weer vertederend.
Wat voor museum het Palthehuis een mooie en verrassende bijdrage aan de tentoonstelling was, krijgt een vervolg. Annet en Margreet zijn inmiddels op de ingeslagen weg verder gegaan. De hondjes, de vogels en de kasten uit het Palthehuis werken door in de ateliers van beide keramisten.
Het volgende project is deelname aan Salon 2006 in het Koetshuis in Roden. (Drieluiken van nu) is het thema en Margreet en Annet bedachten dat een kaststel, ondermeer door de symmetrie, veel overeenkomsten vertoont met een drieluik. Temeer daar zij de gelegenheid te baat nemen een nieuwe kast te ontwerpen. Hun duet wordt een terzet, waarin het timmermansoog van Maarten Jan Rieder (Zwolle, www.majari.nl) de continuo voor zijn rekening neemt.

Beide kunstenaars genoten hun opleiding aan de academie in Kampen. Annet in de periode 1978-1984, Margreet 1984-1988. Docenten waren Marja Hooft en Michel Kuipers. Beiden -zo ontdekken ze tijdens het gesprek dat we hebben- begonnen op de afdeling beeldhouwkunst en beiden verhuisden later in hun studie naar keramiek. Bij beeldhouwen zaten mensen de hele dag op hun stoel na te denken, ik had zoiets van wordt hier niet gewerkt ?" aldus Margreet. Maar ook: "Ik wist helemaal niets van keramiek, ik verfde, knipte en plakte. Bij beeldhouwkunst kon alles, bij keramiek niets, ik zag het aanvankelijk dan ook als een vak vol beperkingen. Dat jaar beeldhouwkunst heeft overigens wel degelijk de basis gelegd voor haar huidige werk. Zoals de monumentaliteit en de vrijheid geijkte grenzen te negeren."Kan niet, hoort niet en doe je niet" zijn uitspraken die haar alleen maar prikkelen verder te gaan.

Annet herkent dat wel; keramiek was in die tijd een gesloten discipline, vol do's en dont's. Daar is dus wel verandering in gekomen, niet in het minst door de activiteiten van het keramisch werkcentrum in Den Bosch. Ook zij had moeite met de beperkingen van het vak. Juist in de tradities valt nog veel te ontdekken. Zoals de tulpenvazen, waar zij nog lang niet op uitgekeken is. Of de urnen en monumenten voor een eigentijdse grafcultuur. Of de tegeltableaus aan de muren van een gerenoveerde oude wijk in Zwolle. Daarbij grijpt ze terug op oude tradities. En daarmee onstaat ook nieuwe speelruimte. Zo heeft het luster op de Staffordshire hondjes haar aandacht getrokken en wil zij zich nu bezighouden met decoratietechnieken en glazuren waarvoor zij vroeger haar neus ophaalde.

Voor Margreet is deze vorm van intensief samenwerken met een andere kunstenaar niet nieuw. Zij werkte samen met diverse kunstenaars in het Deventerse waar zij haar atelier heeft, waaronder Elisabeth Koetsier, Nanda Coolsma, Lies Kortenhorst, Marc van Eyk en Jeanette Hoekstra. Vanaf het begin van haar loopbaan zijn er heel wat vazen, boeken en objecten van het ene atelier naar het andere gesleept, opdat beoefenaren van heel verschillende disciplines in wisselwerking konden samenwerken. Het meest recent zijn de tafelschikkingen die zij samen met textielkunstenares Ine Keitz maakte voor de tentoonstelling "tafels vol" bij Kunstwerk m/v in Rotterdam.

Duetten in klei van Margreet Hajee en Annet van der Kamp zullen de komende tijd te zien zijn op Salon 2006 in het koetshuis in Roden ((22-12-06 t/m 7-01-2007 "Drieluiken van nu") en in het Stedelijk Museum Zwolle (BZKleden laten zich inspireren door aankoop van de Vrienden ; Annet en Margreet kozen voor een zilveren suikerpot: opening 24 maart 2006).
Geen idee waar het eindigt verzuchten ze op de vraag naar de toekomst van deze Zwols-Deventerse samenwerking. Voorlopig barsten ze van de idee'n en is de uitdaging, om vanuit hun zo wezenlijk verschillende eigen stijl en handschrift tot spannende en onderhoudende resultaten te komen, groot.